WBP w Kielcach opracowuje słownik gwary świętokrzyskiej i zachęca czytelników do pomocy
7 czerwca 2021, 10:27Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Witolda Gombrowicza w Kielcach opracowuje słownik gwary świętokrzyskiej. Ma być gotowy w przyszłym roku w formie tradycyjnej książki i e-booka. Biblioteka uzyskała na ten cel dofinansowanie w ramach programu EtnoPolska 2021 Narodowego Centrum Kultury.
Samogłoskowa szkoła in utero
2 stycznia 2013, 17:24Już kilka godzin po urodzeniu dzieci potrafią odróżnić samogłoski języka ojczystego od dźwięków obcej mowy. Oznacza to, że dość szczegółowe kształcenie lingwistyczne rozpoczyna się jeszcze w łonie matki.
Angielszczyzna z południowego-wschodu wyprze wymowę północną
28 lipca 2021, 13:13W ciągu najbliższych 45 lat sposób wymowy używany obecnie na południowym-wschodzie Anglii stanie się dominujący w całej Wielkiej Brytanii, wynika z badań prowadzonych przez naukowców z Uniwersytetów w Portsmouth i Cambridge.
Zmysł słodkości
4 stycznia 2013, 20:30Głównym zmysłem, dzięki któremu organizm ludzki potrafi określić jakość żywności, jest zmysł smaku. Jego prawidłowe funkcjonowanie wpływa na nasze dobre samopoczucie, kondycję zdrowotną organizmu oraz odczuwanie przyjemności płynącej ze spożywania pokarmu lub napoju. Dzięki niemu rozpoznajemy spożywany pokarm. Smak ostrzega nas również przed spożyciem produktów zepsutych i substancji toksycznych
DNA zdradza, skąd pochodzili Etruskowie
27 września 2021, 09:41Etruskowie od dawna fascynują badaczy. Tajemniczy sąsiedzi i rywale Rzymu, który rozwinęli wysoką cywilizację, osiągnęli mistrzostwo w metalurgii i posługiwali się nieindoeuropejskim językiem wciąż są przedmiotem sporów i badań naukowych. Teraz naukowcom z Niemiec, Włoch, USA, Danii i Wielkiej Brytanii udało się zbadać DNA osób powiązanych kulturowo z Etruskami i rzucić nieco światła na ten fascynujący lud.
Współczesna angielszczyzna to język skandynawski?
28 stycznia 2013, 11:56Język angielski nie zapożyczył słów z języków skandynawskich. Sam bowiem jest językiem skandynawskim. Tak przynajmniej twierdzą profesor lingwistyki Jan Terje Faarlund z Uniwersytetu w Oslo oraz profesor Joseph Emmonds z Uniwersytetu Palackiego w Ołomuńcu
Jak skutecznie zapamiętywać i stosować nowe wyrazy?
2 września 2023, 19:10Poszerzanie słownictwa jest jednym z najważniejszych elementów nauki języka obcego. Dzięki nowym wyrazom można lepiej się komunikować czy zrozumieć tekst. Nie każdy ma jednak dar do zapamiętywania słówek. Sprawdź metody, dzięki którym nauczysz się skutecznie zapamiętywać i stosować nowe wyrazy.
Zapach dwutlenku węgla włącza inne zmysły komara
20 lipca 2015, 11:50Komary namierzają stałocieplny kąsek za pomocą węchu. Dopiero później włączają do poszukiwań inne zmysły, np. wzrok.
Hibernujące gryzonie inaczej odczuwają zimno
20 grudnia 2017, 12:00Hibernujące zimą świstaki i chomiczki syryjskie nie odczuwają zimna w ten sam sposób, co niehibernujące gryzonie, np. szczury. Naukowcy z Uniwersytetu Yale odkryli, że wyewoluowały one neurony czuciowe ze zmniejszoną zdolnością do wykrywania temperatur poniżej 20°C. Dzięki temu temperatura ich ciała może spadać na długi czas, nie powodując stresu.
Delfiny nabywają samoświadomość szybciej niż ludzie
11 stycznia 2018, 10:50Delfiny butlonose szybciej niż ludzie i szympansy nabywają samoświadomości. Tradycyjnym testem, wskazującym na istnienie samoświadomości, jest test rozpoznawania się w lustrze. Dotychczas wiadomo, że samych siebie rozpoznać w lustrze potrafią ludzie, delfiny, wielkie małpy, słonie oraz sroki. Teraz okazało się, że delfiny stają się świadome samych siebie szybciej niż ludzie.
